Osho - Biến chuyển Mật
Tông
Chương 2: Tự do có
giá trị hơn
Câu hỏi thứ nhất:
Osho kính yêu, tình yêu trong tôi phụ
thuộc vào thế giới bên ngoài. Đồng thời tôi thấy điều thầy nói về việc phải
hoàn toàn ở bên trong. Điều gì xảy ra cho tình yêu nếu không có gì và không có
ai thừa nhận và nếm trải nó? Thầy là ai nếu không có đệ tử?
Điều gì xảy ra cho tình yêu nếu
không ai thừa nhận nó?
Thầy là ai nếu không có đệ tử?
Tôi không đi đâu cả.
Tại sao lại phải cần tới bản đồ?
Đang ở đây bây giờ chẳng đủ sao?
Tôi yêu chồng nhưng ghét dục. Dục có
phải là thú tính không?
'Đừng hỏi, hãy tự tìm lấy chính
mình.' Tiếng nói này từ đâu tới?
Điều đầu tiên:
Có hai loại tình yêu... C.S. Lewis đã chia tình yêu thành hai loại: "tình
yêu-nhu cầu" và "tình yêu-ban tặng". Abraham Maslow cũng chia
tình yêu thành hai loại. Loại thứ nhất ông ấy gọi là "tình yêu-khiếm khuyết"
và loại thứ hai ông ấy gọi là "tình yêu-hiện hữu". Phân biệt này là
có ý nghĩa và cần phải được hiểu.
Tình yêu-nhu cầu
hay tình yêu-khiếm khuyết phụ thuộc vào người khác; nó là tình yêu non nớt.
Trong thực tế nó không phải là tình yêu thực sự, nó là nhu cầu. Bạn sử dụng người
khác, bạn dùng người khác như phương tiện; bạn khai thác, bạn thao túng, bạn
chi phối. Nhưng người khác bị thu lại, người khác gần như bị phá huỷ. Và đích
xác cũng điều này được người kia thực hiện. Người đó cố gắng thao túng bạn, chi
phối bạn, sở hữu bạn, sử dụng bạn. Việc dùng người khác thật là điều rất phi
tình nghĩa, cho nên nó chỉ có vẻ giống tình yêu; nó là đồng tiền giả. Nhưng đây
là điều xảy ra cho gần chín mươi chín phần trăm mọi người, bởi vì bài học đầu
tiên về tình yêu mà bạn học được là trong tuổi thơ của mình.
Đứa trẻ được
sinh ra, nó phụ thuộc vào người mẹ. Tình yêu của nó hướng về người mẹ là tình
yêu-khiếm khuyết: nó cần người mẹ, nó không thể tồn tại nếu không có mẹ. Nó yêu
mẹ bởi vì mẹ là cuộc sống của nó. Trong thực tế, không có tình yêu, nó sẽ yêu bất
kì người đàn bà nào - bất kì ai bảo vệ nó, bất kì ai giúp nó tồn tại, bất kì ai
đáp ứng cho nhu cầu của nó. Người mẹ là một loại thức ăn mà nó ăn. Nó không chỉ
nhận sữa từ người mẹ, nó còn nhận cả tình yêu nữa - và đó cũng là một nhu cầu.
Hàng triệu người
vẫn còn ngây thơ trong các kiếp sống của mình, họ chưa bao giờ trưởng thành. Họ
lớn về tuổi tác, nhưng họ chẳng bao giờ trưởng thành trong tâm trí mình; tâm lí
của họ vẫn còn hoang sơ, chưa chín chắn. Họ bao giờ cũng cần tình yêu, họ khao
khát tình yêu như thức ăn.
Con người trở
nên chín chắn vào lúc người đó bắt đầu yêu thay vì cần. Người đó bắt đầu tràn
trề, chia sẻ; người đó bắt đầu cho. Nhấn mạnh là hoàn toàn khác biệt. Với loại
tình yêu đầu, nhấn mạnh nhằm vào cách để được nhiều hơn. Với loại tình yêu thứ
hai, nhấn mạnh nhằm vào cách cho - làm sao cho nhiều hơn và làm sao cho không
điều kiện. Đây là trưởng thành, chín chắn, xảy đến cho bạn.
Người chín chắn
cho. Chỉ người chín chắn mới có thể cho được, bởi vì chỉ người chín chắn mới có
điều đó. Thế thì tình yêu là không phụ thuộc, thế thì bạn có thể yêu dù có người
kia hay không. Thế thì tình yêu không phải là quan hệ, nó là trạng thái.
Điều gì sẽ xảy
ra nếu mọi đệ tử biến mất và chỉ còn mình tôi ở đây? Bạn nghĩ sẽ có gì thay đổi
ư? Điều gì xảy ra khi một bông hoa nở trong rừng sâu mà không có ai tán thưởng
nó, không ai biết đến hương thơm của nó, không ai buông ra lời bình luận và nói
"đẹp lắm"; không ai thưởng thức cái đẹp của nó, vui vẻ của nó, không
ai chia sẻ - điều gì xảy ra cho bông hoa đó? Nó chết ư? Nó đau khổ ư? Nó trở
nên hoang mang ư? Nó tự tử ư? Nó vẫn tiếp tục nở hoa đấy, nó đơn giản cứ nở
hoa. Nó đâu có phân biệt gì; dù có ai đó đi qua hay không cũng chẳng can hệ gì.
Nó vẫn cứ lan toả hương thơm theo gió, nó cứ cúng dường vui vẻ của mình cho Thượng
đế, cho cái toàn thể.
Nếu tôi một
mình, thế nữa tôi cũng sẽ yêu như khi tôi đang ở cùng bạn. Không phải bạn là
người tạo ra tình yêu của tôi. Nếu bạn tạo ra tình yêu của tôi thì một cách tự
nhiên, khi bạn ra đi, tình yêu của tôi cũng sẽ ra đi. Bạn không kéo tình yêu của
tôi ra mà tôi đang trút nó lên bạn: đó là tình yêu ban tặng, đó là tình yêu hiện
hữu.
Và tôi cũng
không thực sự đồng ý với C.S. Lewis và Abraham Maslow bởi vì tình yêu đầu tiên
mà họ gọi là "tình yêu" thì lại không phải là tình yêu, nó là nhu cầu.
Làm sao nhu cầu lại có thể là tình yêu được? Tình yêu là thứ xa hoa. Nó là thừa
thãi, nó có nhiều cuộc sống đến độ bạn không biết phải làm gì với nó, cho nên bạn
chia sẻ. Nó có nhiều bài ca trong lòng bạn đến mức bạn phải hát chúng lên; dù
có ai lắng nghe hay không cũng chẳng quan hệ gì. Nếu không ai nghe, thế thì bạn
cũng vẫn cứ phải hát nó, bạn vẫn cứ phải nhảy điệu vũ của mình.
Người khác có
thể được nó, người khác có thể bỏ lỡ nó, nhưng khi có liên quan tới bạn thì nó
vẫn tuôn chảy, nó vẫn tràn ngập. Dòng sông đâu chảy vì bạn, chúng vẫn chảy dù bạn
có đó hay không. Chúng không chảy vì cơn khát của bạn, chúng không chảy vì cánh
đồng khô hạn của bạn; chúng đơn giản chảy ở đó. Bạn có thể làm dịu cơn khát của
mình, bạn có thể lỡ, điều đó tuỳ vào bạn. Dòng sông không thực sự chảy vì bạn,
dòng sông chỉ chảy thôi. Ngẫu nhiên bạn có thể lấy nước tưới cho cánh đồng, ngẫu
nhiên bạn có thể lấy được nước cho nhu cầu của mình.
Thầy là dòng
sông, đệ tử là ngẫu nhiên. Thầy tuôn chảy; bạn có thể dự phần, bạn có thể tận
hưởng, bạn có thể chia sẻ hiện hữu của thầy. Bạn có thể được tràn ngập bởi thầy,
nhưng thầy không dành cho bạn; thầy không tuôn chảy cho bạn nói riêng, thầy đơn
giản tuôn chảy. Nhớ lấy điều này. Và điều này tôi gọi là tình yêu chín chắn,
tình yêu thực sự, tình yêu đích thực, tình yêu đúng đắn.
Khi bạn phụ thuộc
vào người khác, bao giờ cũng khổ. Khoảnh khắc bạn phụ thuộc, bạn bắt đầu cảm thấy
khổ, bởi vì phụ thuộc là nô lệ. Thế rồi bạn bắt đầu trả thù theo cách tinh tế,
bởi vì người bạn phải phụ thuộc vào đã trở thành có quyền trên bạn. Không ai
thích bất kì ai có quyền trên mình, không ai muốn bị phụ thuộc, bởi vì phụ thuộc
giết chết tự do. Và tình yêu không thể nở hoa trong phụ thuộc được, tình yêu là
hoa của tự do; nó cần không gian, nó cần không gian tuyệt đối. Người khác phải
không được can thiệp vào đó. Đấy là điều rất tế nhị.
Khi bạn phụ thuộc,
chắc chắn người kia sẽ chi phối bạn, và bạn sẽ cố chi phối người kia. Đó là
tranh đấu cứ diễn ra giữa cái gọi là những người yêu nhau: họ là những kẻ thù
thân thiết, liên tục đánh nhau. Chồng và vợ - họ đang làm gì? Yêu thương rất hiếm
hoi, đánh nhau là qui tắc; yêu thương là ngoại lệ. Và họ cố chi phối nhau bằng
đủ mọi cách; ngay cả qua tình yêu họ cũng cố chi phối. Nếu chồng đòi hỏi vợ, vợ
từ chối, cô ấy bị miễn cưỡng, cô ấy rất khổ sở. Cô ấy cho, nhưng rất miễn cưỡng;
cô ấy muốn bạn vẫy đuôi quanh cô ấy. Và điều cũng tương tự xảy ra cho chồng.
Khi vợ thấy cần và đòi hỏi chồng, chồng nói rằng anh ta mệt. Có quá nhiều việc ở
văn phòng - "thực sự quá tải" - và anh ta muốn đi ngủ.
Tôi đã đọc bức
thư do Mulla Nasruddin viết cho vợ.
Nghe xem...
Gửi người vợ yêu mến vô cùng của anh,
Trong năm qua anh đã thử làm tình với em 365 lần, trung bình
một lần một ngày, và sau đây là danh sách các lí do em nêu ra để bác bỏ anh:
Sai tuần, 11 lần
Làm trẻ con thức giấc, 7 lần
Trời nóng quá, 15 lần
Trời lạnh quá, 3 lần
Quá mệt, 19 lần
Quá muộn, 16 lần
Quá sớm, 9 lần
Giả vờ ngủ, 33 lần
Cửa sổ mở, hàng xóm có thể nghe thấy, 3 lần
Đau lưng, 16 lần
Đau răng, 2 lần
Đau đầu, 6 lần
Không trong tâm trạng, 31 lần
Trẻ con quấy, có thể khóc, 18 lần
Xem phim muộn, 15 lần
Bùn bẩn, 8 lần
Mỡ trên mặt, 4 lần
Quá say, 7 lần
Quên đến hiệu hoá dược, 10 lần
Khách thăm ngủ phòng bên, 7 lần
Tóc mới làm, 28 lần
"Đấy là tất cả những gì anh nghĩ tới ư?" 62 lần
Em thân yêu, em có nghĩ rằng chúng ta có thể cải thiện bản
danh sách này cho năm sau không?
Chồng thân yêu của em, Mulla Nasruddin
Có nhiều cách
thao túng, nhiều cách làm cho người khác phải khao khát - để làm cho người đó
càng ngày càng đói hơn đến mức người đó trở thành ngày càng bị phụ thuộc.
Một cách tự
nhiên, đàn bà thường có khả năng ngoại giao về phụ thuộc này hơn đàn ông, bởi
vì đàn ông vốn đã có quyền. Anh ta không cần tìm những cách thức tinh tế và
tinh ranh để có quyền, anh ta đã có quyền rồi. Anh ta quản lí tiền bạc - đó là
quyền của anh ta. Anh ta khoẻ hơn về sức vóc - đó là quyền của anh ta. Suốt
trong nhiều thế kỉ anh ta đã huấn luyện tâm trí của đàn bà rằng anh ta có quyền
hơn và cô ấy không có quyền. Trong mọi cách thức anh ta bao giờ cũng cố tìm ra
người đàn bà bao giờ cũng kém hơn anh ta. Đàn ông không muốn lấy đàn bà có giáo
dục hơn anh ta, bởi vì thế thì quyền lực bị lâm nguy. Anh ta không muốn lấy đàn
bà cao hơn mình, bởi vì đàn bà cao có vẻ hơn anh ta. Đàn ông không muốn lấy đàn
bà quá nhiều trí tuệ, vì thế thì cô ấy sẽ tranh cãi, và luận cứ thì có thể phá
huỷ quyền lực. Đàn ông không muốn lấy đàn bà rất nổi tiếng, vì thế thì anh ta sẽ
trở thành thứ yếu. Và suốt trong nhiều thế kỉ đàn ông bao giờ cũng tìm đàn bà
trẻ hơn anh ta. Tại sao? Tại sao vợ không thể già hơn bạn? Cái gì sai đây?
Nhưng người đàn bà già hơn bạn sẽ nhiều kinh nghiệm hơn; điều đó phá huỷ quyền
thế.
Cho nên đàn ông
bao giờ cũng đi tìm đàn bà kém hơn, kém hơn theo mọi cách. Đó là lí do tại sao
đàn bà bị mất chiều cao. Không có lí do nào cho họ để phải thấp bé hơn đàn ông,
không có một chút lí do nào cả; họ phải mất chiều cao chỉ bởi vì đàn bà nhỏ hơn
bao giờ cũng được đàn ông chọn lựa. Dần dà mọi thứ ăn sâu vào tâm trí họ đến mức
họ mất chiều cao. Họ mất cả trí thông minh bởi vì đàn bà thông minh không được
cần tới; đàn bà thông minh là điều kì dị. Bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng trong
thế kỉ này chiều cao của họ đang tăng lại. Và bạn sẽ ngạc nhiên ... ngay cả
xương của họ cũng trở nên lớn hơn, bộ khung xương của họ đang trở nên lớn hơn.
Mới chỉ có trong vòng năm chục năm nay ... đặc biệt là ở Mĩ. Còn trí óc của họ
cũng phát triển và trở nên lớn hơn nó thường thế; xương sọ của họ đang trở nên
to dần ra. Với ý tưởng tự do, ước định sâu sắc nào đó đã bị phá bỏ.
Đàn ông có quyền
cho nên anh ta không cần phải rất láu lỉnh, không cần phải rất quanh co. Đàn bà
không có quyền. Khi bạn không có quyền, bạn phải ngoại giao hơn - đó là thay thế.
Cách duy nhất họ có thể cảm thấy quyền thế là họ được cần tới, là ở chỗ đàn ông
liên tục cần họ. Đây không phải là tình yêu, đây là mặc cả. Và họ vẫn đang liên
tục mặc cả về giá, đấy liên tục là cuộc vật lộn.
C.S. Lewis và
Abraham Maslow chia tình yêu ra làm hai. Tôi không chia thành hai. Tôi nói rằng
loại thứ nhất chỉ là cái tên, đồng tiền giả, nó không phải thực. Chỉ có loại
tình yêu thứ hai mới là tình yêu.
Tình yêu xảy ra
chỉ khi bạn chín chắn. Bạn trở nên có khả năng yêu chỉ khi bạn là người trưởng
thành. Khi bạn biết rằng tình yêu không phải là nhu cầu mà là sự tràn ngập -
tình yêu hiện hữu hay tình yêu ban tặng - thế thì bạn cho vô điều kiện.
Loại thứ nhất,
cái gọi là tình yêu, bắt nguồn từ nhu cầu sâu xa của con người cần tới người khác,
trong khi tình yêu ban tặng hay tình yêu hiện hữu, thì tuôn chảy hay tràn ngập
từ người chín chắn sang người khác do thừa thãi; người ta bị ngập lụt với nó. Bạn
có nó và nó bắt đầu chuyển vận xung quanh bạn, giống như khi bạn thắp sáng ngọn
đèn, các tia sáng bắt đầu lan toả vào trong bóng tối. Tình yêu là sản phẩm phụ
của hiện hữu. Khi bạn hiện hữu, bạn có hào quanh của tình yêu quanh mình; khi bạn
không hiện hữu, bạn không có hào quang đó quanh mình. Và khi bạn không có hào
quang đó quanh mình, bạn xin người khác cho bạn tình yêu.
Chúng ta nhắc lại
điều đó: Khi bạn không có tình yêu, bạn phải yêu cầu người khác đem nó cho bạn,
bạn là kẻ ăn mày. Và người kia cũng đang yêu cầu bạn đem nó đến cho người đó.
Bây giờ, hai kẻ ăn mày chìa tay ra cho nhau, cả hai đều hi vọng rằng người kia
có nó... lẽ tự nhiên cả hai cuối cùng đều cảm thấy tiêu tan hi vọng và cả hai đều
cảm thấy bị lừa.
Bạn có thể hỏi
bất kì người chồng và bất kì người vợ nào, bạn có thể hỏi bất kì người yêu nào,
cả hai người đều cảm thấy bị lừa. Chính phóng chiếu của bạn là ở chỗ cho rằng
người kia có nó. Nếu bạn có phóng chiếu sai lầm, người kia có thể làm gì được về
điều đó? Phóng chiếu của bạn đã bị tan vỡ; người kia tỏ ra không theo phóng chiếu
của bạn; có thế thôi. Nhưng người kia không có nghĩa vụ phải chứng tỏ bản thể
mình theo trông đợi của bạn.
Còn bạn đã lừa
người kia... đó là cảm giác của người kia, bởi vì người kia đang hi vọng rằng
tình yêu sẽ tuôn chảy từ bạn. Các bạn cả hai đều hi vọng tình yêu sẽ tuôn chảy
từ người kia, và cả hai lại trống rỗng. Làm sao tình yêu có thể xảy ra được?
Nhiều nhất các bạn có thể cùng khổ với nhau. Trước đây bạn đã quen khổ một
mình, tách biệt; nay bạn có thể cùng nhau khổ. Và nhớ, bất kì khi nào hai người
cùng khổ với nhau, đấy không phải là phép cộng đơn giản, đấy là phép nhân.
Một mình bạn cảm
thấy nản lòng, bây giờ bạn cảm thấy cùng nản lòng. Một điều tốt về nó là: bây
giờ bạn có thể trút trách nhiệm vào người kia - rằng người kia gây ra khổ cho bạn.
Đấy là một điểm tốt. Bạn có thể cảm thấy dễ chịu, rằng "Chẳng có gì sai với
mình cả... tại người kia... Phải làm gì với mụ vợ như vậy - cáu kỉnh, càu
nhàu?" Người ta phải bị khổ. "Phải làm gì với lão chồng như thế? - xấu
xí, keo kiệt" Bây giờ bạn có thể trút trách nhiệm lên người kia; bạn đã
tìm ra cái bung xung. Nhưng khổ vẫn còn, lại nhân lên nữa.
Bây giờ đây là
ngược đời: người đã từng yêu chẳng còn tình yêu gì nữa, đó là lí do tại sao họ
lại yêu nhau. Và bởi vì họ không còn tình yêu nữa nên họ không thể cho được.
Thêm một điều nữa: người chưa chín chắn bao giờ cũng yêu người chưa chín chắn
khác, bởi vì chỉ họ mới có thể hiểu được ngôn ngữ của nhau. Người chín chắn yêu
người chín chắn, người chưa chín chắn yêu người chưa chín chắn.
Bạn có thể tiếp
tục đổi chồng hay vợ mình cả nghìn lẻ một lần, nhưng bạn sẽ lại tìm thấy cùng
kiểu đàn bà và cùng nỗi khổ: được lặp lại dưới những dạng khác, nhưng vẫn cùng
nỗi khổ được lặp lại - bao giờ cũng gần như nhau. Bạn có thể đổi vợ, nhưng bạn
đâu có thay đổi. Bây giờ ai định chọn người vợ khác đây? Bạn sẽ chọn. Chọn lựa
sẽ lại nảy sinh từ chưa chín chắn của bạn. Bạn sẽ chọn kiểu đàn bà tương tự lần
nữa.
Vấn đề cơ bản của
tình yêu là trước hết phải trở nên chín chắn; thế thì bạn sẽ tìm ra người bạn
tình chín chắn, thế thì những người chưa chín chắn sẽ không hấp dẫn được bạn
chút nào. Sự việc giống hệt thế này. Nếu bạn hai nhăm tuổi, bạn không thể yêu đứa
bé hai tuổi được ... bạn không thể phải lòng nó được. Đích xác giống như vậy,
khi bạn là người chín chắn về mặt tâm lí, tâm linh, bạn không yêu đứa bé con.
Điều đó không xảy ra, nó không thể xảy ra được. Bạn có thể thấy rằng điều đó là
vô nghĩa.
Trong thực tế
người chín chắn không bị đổ vì tình, người đó đi lên trong tình yêu. Từ đổ
không hợp lắm. Chỉ những người chưa chín chắn mới đổ vì tình, họ loạng quạng và
đổ vì tình. Bằng cách nào đó họ đang xoay xở và đứng lên. Họ không thể xoay xở
và đứng lên được - họ tìm thấy người đàn bà và rồi họ bị người đó bỏ đi, họ tìm
thấy người đàn ông và rồi họ bị người đó bỏ đi. Họ bao giờ cũng chỉ chực ngã xuống
đất và bò. Họ không có xương sống, không có trục sống ... họ không có sự toàn vẹn
để đứng riêng một mình.
Người chín chắn
có sự toàn vẹn để tồn tại một mình. Và khi người chín chắn đem cho tình yêu,
người đó cho mà không có điều gì gắn với nó: người đó đơn giản cho. Và khi người
chín chắn cho tình yêu, người đó cảm thấy biết ơn là bạn đã nhận tình yêu của
người đó, không có điều ngược lại. Người đó không trông đợi bạn phải biết ơn về
điều đó - không, không chút nào, người đó thậm chí còn không cần đến cả lời cám
ơn của bạn. Người đó cám ơn bạn vì bạn đã chấp nhận tình yêu của người đó.
Và khi hai người
chín chắn yêu, một trong những ngược đời vĩ đại nhất của cuộc sống xảy ra, một
trong những hiện tượng đẹp đẽ nhất xảy ra: họ cùng nhau nhưng vậy mà cực kì một
mình, họ cùng nhau nhiều đến mức họ gần như là một. Nhưng tính một của họ không
phá huỷ tính cá nhân của họ; trong thực tế, nó lại tôn cao tính cá nhân: họ trở
thành cá nhân nhiều hơn. Hai người chín chắn yêu nhau sẽ giúp lẫn nhau để trở
thành tự do hơn. Không có chuyện chính trị bên trong, không có ngoại giao,
không có nỗ lực chi phối. Làm sao bạn có thể chi phối người bạn yêu được? Nghĩ
về điều đó mà xem.
Chi phối là một
loại ghen ghét, giận dữ, thù hằn. Làm sao bạn thậm chí có thể nghĩ đến việc chi
phối người bạn yêu? Bạn sẽ thích thấy người này được tự do hoàn toàn, độc lập
hoàn toàn; bạn sẽ cho người ấy nhiều tính cá nhân hơn. Đó là lí do tại sao tôi
gọi nó là điều ngược đời lớn nhất: họ cùng nhau nhiều đến mức họ gần như là một,
nhưng dầu vậy trong tính một đó họ vẫn là các cá nhân. Tính cá nhân của họ
không bị xoá bỏ đi; chúng đã trở thành được nâng cao hơn. Người kia đã làm
phong phú thêm cho chúng chừng nào còn có liên quan tới tự do.
Người chưa chín
chắn khi yêu đương phá huỷ tự do của nhau, tạo ra tù túng, làm thành nhà tù.
Người chín chắn trong tình yêu giúp lẫn nhau được tự do; họ giúp lẫn nhau phá
huỷ mọi loại tù túng. Và khi tình yêu tuôn chảy với tự do, có cái đẹp. Khi tình
yêu tuôn chảy với phụ thuộc, có cái xấu.
Nhớ lấy, tự do
có giá trị cao hơn tình yêu. Đó là lí do tại sao ở Ấn Độ, điều tối thượng chúng
ta gọi là moksha. Moksha nghĩa là tự do. Tự do có giá trị cao hơn tình yêu. Cho
nên nếu tình yêu đang phá huỷ tự do thì nó không có giá trị. Tình yêu có thể bị
vứt bỏ, tự do phải được giữ lấy; tự do có giá trị cao hơn. Và không có tự do, bạn
chẳng bao giờ hạnh phúc cả, điều đó là không thể được. Tự do là ước muốn bản
năng của từng đàn ông, từng đàn bà - tự do hoàn toàn, tự do tuyệt đối.
Cho nên bất kì
cái gì đưa tới phá huỷ tự do, người ta đều bắt đầu ghét nó. Bạn không ghét người
đàn ông bạn yêu sao? Bạn không ghét người đàn bà bạn yêu sao? Bạn có ghét; điều
đó là cái xấu cần thiết, bạn phải dung thứ nó. Vì bạn không thể một mình được
nên bạn phải xoay xở để ở với ai đó, và bạn phải điều chỉnh theo đòi hỏi của
người kia. Bạn phải dung thứ, bạn phải chịu đựng họ.
Tình yêu, là
tình yêu thực sự, phải là tình yêu hiện hữu, tình yêu ban tặng. Tình yêu hiện hữu
nghĩa là trạng thái yêu. Khi bạn đã về tới nhà, khi bạn đã biết mình là ai,
tình yêu nảy sinh trong sự hiện hữu của bạn. Thế thì hương thơm sẽ toả ra và bạn
có thể đem nó cho người khác.
Làm sao bạn có
thể đem cho cái gì đó mà bạn không có?
Để cho được nó,
yêu cầu cơ bản đầu tiên là phải có nó.
Bạn hỏi:
"Tình yêu trong tôi phụ thuộc vào thế giới bên ngoài..." Thế thì đấy
không phải là tình yêu; hay nếu bạn muốn chơi chữ như kiểu C.S. Lewis và A.H.
Maslow, gọi nó là tình yêu-nhu cầu, tình yêu-khiếm khuyết. Nó cũng tựa như việc
gọi bệnh tật là bệnh-sức khoẻ - điều ấy là vô nghĩa, nó mâu thuẫn ngay trong lời
nói. Tình yêu-khiếm khuyết là mâu thuẫn trong lời nói. Nhưng nếu bạn quá gắn bó
với từ tình yêu thì cũng được; bạn có thể gọi nó là tình yêu-khiếm khuyết hay
tình yêu-nhu cầu.
"Đồng thời
tôi thấy điều thầy nói về hoàn toàn bên trong ..."
Không, bạn chưa
thể thấy nó được. Bạn nghe tôi, bạn hiểu điều đó về mặt trí tuệ, nhưng bạn chưa
thể thấy được nó. Trong thực tế tôi đang nói ngôn ngữ này còn bạn hiểu theo
ngôn ngữ khác. Tôi đang hô lên ở bình diện này còn bạn thì lắng nghe ở bình diện
khác. Vâng, tôi đang dùng cùng những từ như bạn dùng, nhưng tôi không giống bạn
cho nên làm sao tôi có thể cho những từ đó cùng nghĩa như bạn cho chúng được? Về
mặt trí năng bạn có thể hiểu và đó sẽ là hiểu lầm.
Mọi hiểu biết
trí tuệ đều là hiểu lầm. Tôi kể cho bạn một vài giai thoại.
Một người Pháp
đến thăm Ireland vào một toa xe lửa, trong toa đã có hai người Ireland đều là
du khách thương mại. Một người nói với người kia, "Vừa mới đây anh đã ở
đâu?"
Câu trả lời vọng
ra, "Chắc chắn, tôi chẳng vừa mới tới Kilmary và bây giờ tôi tới Kilpatrick.
Còn anh thì sao?"
Người kia trả lời,
"Tôi đã tới Kilkenny và Kilmichael còn bây giờ tôi tới Kilmore."
Người Pháp lắng
nghe với sự kinh hoàng. "Toàn bọn côn đồ giết người!" anh ta nghĩ rồi
xuống luôn ga sau.
Bây giờ bạn hãy
nghe: Kil-mary (giết mary), Kil-kennt (giết Kenny), Kil-michael (giết Michael)
và Kil-more ((giết nhiều người nữa). Giết nhiều nữa ... người Pháp phải kinh
hoàng. "Toàn bọn côn đồ giết người!"
Cái gì đó hoàn
toàn giống như thế này vẫn cứ xảy ra. Tôi nói điều gì đó, bạn hiểu điều gì đó
khác. Nhưng điều đó là tự nhiên; tôi không lên án nó, tôi đơn giản làm cho bạn
nhận biết về nó.
Có ba đứa trẻ,
một đứa tên là Rắc-rối, một đứa tên là Kiểu-cách, và đứa kia tên là Lo-lấy-việc-của-ông.
Người bố là triết gia cho nên ông ta đặt cho chúng các cái tên rất có ý nghĩa.
Bây giờ ta sẽ thấy rất nguy hiểm khi đặt tên người bằng các cái tên có nghĩa...
Rắc-rối bị lạc,
cho nên Kiểu-cách và Lo-lấy-việc-của-ông tới đồn cảnh sát. Lo-lấy-việc-của-ông
nói với Kiểu-cách, "Bây giờ em đợi ở đây bên ngoài," và nó đi vào đồn.
Bên trong nó
nói với viên cảnh sát tại bàn, "Bạn cháu bị lạc."
Viên cảnh sát
nói, "Tên cháu là gì?" "Lo-lấy-việc-của-ông."
"Cháu nói
kiểu cách gì thế?" viên cảnh sát nói. "Ở ngoài trên bậu cửa ấy."
"Cháu định
gây rắc rối à?" "Vâng, chú có thấy nó không?"
Điều này cứ tiếp
diễn. Tôi nói rằng chừng nào bạn còn chưa hoàn toàn bên trong mình, tình yêu sẽ
không tuôn chảy. Tất nhiên bạn hiểu các lời này, nhưng bạn cho những lời này ý
nghĩa riêng của mình. Khi tôi nói, "Chừng nào bạn còn chưa hoàn toàn bên
trong mình ..." tôi không đề nghị lí thuyết, tôi không triết lí chút nào;
tôi đơn giản chỉ ra sự kiện của cuộc sống. Tôi đang nói: Làm sao bạn có thể cho
được nếu bạn không có? Làm sao bạn có thể tràn ngập khi bạn trống rỗng? Và tình
yêu là sự tràn ngập. Khi bạn có nhiều hơn bạn cần, chỉ thế thì bạn mới có thể
cho; do đó nó là tình yêu ban tặng.
Làm sao bạn có
thể cho món quà khi bạn không có? Điều này bạn nghe và bạn hiểu, nhưng thế thì
vấn đề nảy sinh bởi vì việc hiểu mới là ở mặt trí tuệ. Nếu nó thấm nhuần vào bản
thể bạn, nếu bạn đã thấy tính sự kiện của nó, thế thì câu hỏi sẽ không nảy
sinh. Thế thì bạn sẽ quên hết mọi mối quan hệ phụ thuộc của mình và bạn sẽ bắt
đầu làm việc với bản thể riêng của mình: lau sạch, chùi sạch, làm cho cốt lõi
bên trong của bạn được tỉnh táo hơn, nhận biết hơn; bạn sẽ bắt đầu làm việc
theo cách đó. Và bạn càng bắt đầu cảm thấy rằng bạn đang đi tới sự toàn bộ nào
đó thì bạn sẽ càng thấy rằng tình yêu đang phát triển dần bên cạnh, nó là sản
phẩm phụ.
Tình yêu là vận
hành của việc là toàn bộ... thế thì câu hỏi sẽ không có đó. Nhưng câu hỏi lại
có đó, cho nên bạn chưa thấy được sự kiện. Bạn đã lắng nghe về nó như một lí
thuyết và bạn đã hiểu nó, bạn đã hiểu logic của nó. Việc hiểu logic là chưa đủ,
bạn sẽ phải nếm trải nó nữa.
"Tình yêu
trong tôi phụ thuộc vào thế giới bên ngoài. Đồng thời tôi thấy điều thầy nói về
việc phải hoàn toàn ở bên trong. Điều gì xảy ra cho tình yêu nếu không có gì và
không có ai thừa nhận nó và nếm trải nó?"
Nó không cần được
nhận biết: nó không cần thừa nhận, nó không cần xác nhận, nó không cần ai nếm
trải nó. Việc thừa nhận của người khác chỉ là điều ngẫu nhiên, đấy không phải
là bản chất của tình yêu; tình yêu sẽ cứ tuôn chảy. Không ai nếm trải nó, không
ai thừa nhận nó, không ai cảm thấy hạnh phúc, thích thú vì nó - tình yêu sẽ cứ
tuôn chảy, bởi vì chính trong tuôn chảy đó bạn cảm thấy cực kì phúc lạc, bạn cảm
thấy cực kì sung sướng.
Chính trong
tuôn chảy đó, khi năng lượng của bạn tuôn chảy... Bạn đang ngồi trong căn phòng
rỗng không và năng lượng đang tuôn chảy và trút đầy căn phòng rỗng không bằng
tình yêu của bạn. Không có ai ở đó cả - bức tường sẽ không nói "cám ơn bạn"
- không ai thừa nhận, không ai nếm trải nó. Nhưng điều đó không thành vấn đề
chút nào.
Năng lượng của
bạn toả ra, chảy ra... bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc. Bông hoa thấy hạnh phúc khi
hương thơm toả ra theo gió; dù gió có biết về điều đó hay không thì cũng không
thành vấn đề.
Và bạn hỏi:
"Thầy là ai nếu không có đệ tử?"
Tôi vẫn là tôi
đây. Dù đệ tử có đó hay không, điều đó chẳng can hệ gì; tôi không phụ thuộc vào
bạn. Và toàn bộ nỗ lực của tôi ở đây chỉ là để cho bạn cũng có thể trở thành độc
lập với tôi.
Tôi ở đây để
đem lại cho bạn tự do. Tôi không muốn áp đặt bất kì điều gì lên bạn, tôi không
muốn làm què quặt bạn theo bất kì cách nào; tôi muốn bạn chỉ là chính bạn. Rồi
một ngày sẽ xảy ra là bạn độc lập với tôi, bạn sẽ có thể thực sự yêu tôi -
không trước điều đó.
Tôi yêu bạn.
Tôi không thể đừng được điều đó. Vấn đề không phải là liệu tôi có yêu bạn hay
không, tôi đơn giản yêu mến các bạn. Nếu các bạn không có ở đây, thính phòng
Trang Tử này vẫn tràn ngập tình yêu của tôi; không có gì khác biệt cả. Những
cây cối này vẫn đón nhận tình yêu của tôi, những chim chóc này vẫn cứ đón nhận
tình yêu của tôi. Và cho dù như tất cả mọi cây cối và chim chóc có biến mất đi,
điều đó cũng chẳng tạo ra cái gì khác biệt; tình yêu vẫn cứ tuôn chảy. Tình yêu
hiện hữu, cho nên tình yêu tuôn chảy.
Tình yêu là
năng lượng động, nó không thể tù đọng được. Nếu ai đó cùng chia sẻ, tốt. Nếu
không ai chia sẻ, điều ấy nữa cũng tốt. Thượng đế đã nói gì với Moses... bạn có
nhớ không? Khi Moses gặp Thượng đế, tất nhiên Thượng đế trao cho ông ta vài
thông điệp để chuyển lại cho đồng bào của ông ta.
Và Moses là người
Do thái thực sự, ông ta đã hỏi, "Thưa Thượng đế, xin ngài nói cho tôi về
tên ngài! Người dân xứ tôi sẽ hỏi, "Ai trao cho ông những thông điệp
này?" - họ sẽ hỏi tên của Thượng đế. "Cho nên tên của Thượng đế là
gì?"
Và Thượng đế
nói, "Ta là cái ta đang là. Ông cứ về gặp người dân của mình và nói rằng
'Ta là cái ta đang là' nói như vậy. Đó là thông điệp từ 'Ta là cái ta đang
là.'"
Nghe có vẻ vô
lí nhưng điều đó cực kì có ý nghĩa: Ta là cái ta đang là. Thượng đế không có
tên, không có định nghĩa, chỉ là sự hiện hữu.
Câu hỏi thứ hai
Osho kính yêu, tôi không đi đâu cả.
Tại sao cần bản đồ? Cứ ở đây bây giờ không đủ rồi sao?
Vâng, không có
mục tiêu và không đâu mà đi cả. Còn bản đồ thì chẳng cần thiết nếu bạn đã hiểu
tôi. Nhưng bạn đã không hiểu tôi và bản đồ là cần thiết. Và nhu cầu về bản đồ
không phải bởi vì có mục tiêu, không phải là để đi đâu đó mà bản đồ được cần tới;
bản đồ được cần tới bởi vì bạn đã đi đâu đó và bạn phải quay lại ở đây bây giờ.
Nó không được cần để đi đâu đó, nhưng bạn đã mơ mộng rằng bạn đã đi đâu đó; bản
đồ là cần để quay về nhà. Bạn đã đi lạc đường, bạn đã đi vào trong tưởng tượng
của mình, trong ham muốn của mình, trong tham vọng của mình; bạn không nhìn vào
bản thân mình. Bản thể bạn đang ở sau lưng bạn và bạn đang chạy ra xa. Bản đồ
là cần thiết để nhìn lại, để gặp gỡ bản thể bạn, để gặp với chính bạn.
Nhưng nếu bạn
hiểu tôi - rằng ở đây và bây giờ là tất cả những cái đang hiện hữu - bạn có thể
đốt bản đồ, bạn có thể vứt bỏ bản đồ; thế thì bản đồ không còn cần cho bạn nữa.
Với người đã về tới nhà, bản đồ không còn cần thiết nữa. Nhưng đừng đốt bản đồ
chừng nào bạn còn chưa về tới nhà.
Có bức tranh nổi
tiếng về thiền sư đốt kinh phật. Ai đó hỏi ông ta, "Thưa thầy, thầy đang
làm gì vậy? Thầy bao giờ cũng dạy về các kinh này, thầy bao giờ cũng bình giảng
và suy ngẫm về những kinh này - sao thầy lại đốt chúng đi?
Còn thiền sư cười
vang và nói, "Bởi vì ta đã về đến nhà cho nên không cần tới bản đồ nữa."
Nhưng bạn không
nên đốt chúng trừ phi và chừng nào bạn về đến nhà. Bạn mang bản đồ: nó có nghĩa
khi bạn đang ở xa; khi bạn đã về đến nhà bạn vứt nó đi. Nếu bạn vứt nó trước
khi về tới nhà bạn sẽ gặp nguy hiểm.
Vâng, ở đây và
bây giờ còn đầy đủ hơn - không chỉ có đủ, còn hơn việc đủ - nó là tất cả những
cái đang có đó. Nhưng bạn lại không ở đây bây giờ, cho nên tất cả những bản đồ
này đều cần thiết để đưa bạn về nhà. Bạn chưa đi đâu thực sự cả, nhưng bạn đang
mơ rằng bạn đã đi đâu đó. Những bản đồ này cũng là những bản đồ mơ. Nhớ lấy, những
bản đồ này đều là những bản đồ mơ; những bản đồ này đều giả như luân hồi của bạn,
như thế giới của bạn.
Bản kinh tối
thượng không có lời trong nó. Người Sufi có một cuốn sách, Sách về các Sách. Nó
đơn giản rỗng không, không một lời được viết trong nó. Suốt trong nhiều thế kỉ,
nó đã được truyền từ bậc thầy nọ sang bậc thầy kia, truyền tay từ thầy qua đệ tử,
và đã được gìn giữ hết sức trân trọng. Đó là tột đỉnh trong kinh sách. Kinh
Veda không hay được như vậy, Kinh Thánh không hay được đến vậy vì điều gì đó đã
được viết ra ở đó. Cuốn Sách về các Sách thực sự mang giá trị vô biên, nhưng liệu
bạn có đọc được nó không? Khi lần đầu tiên ở phương Tây người Sufi muốn nó được
xuất bản, không nhà xuất bản nào sẵn sàng in cả. "Cái gì vậy? Chẳng có gì
để xuất bản cả!" họ sẽ nói vậy. "Nó chỉ là cuốn sách rỗng không. Xuất
bản nó để làm gì?"
Tâm trí phương
Tây có thể hiểu được lời, mực đen trên giấy trắng; nó không thể thấy được giấy
trắng một cách trực tiếp. Trang giấy trắng không tồn tại cho tâm trí phương
Tây, chỉ có mực đen. Mây tồn tại cho tâm trí phương Tây, không có bầu trời: tâm
trí tồn tại cho đầu óc phương Tây, không có tâm thức. Nội dung tồn tại, nhưng họ
đã hoàn toàn quên mất bình chứa.
Ý nghĩ giống
như mực đen trên giấy trắng; ý nghĩ chỉ là thông điệp được viết ra. Khi ý nghĩ
biến mất, bạn sẽ trở thành cuốn Sách về các Sách - rỗng không. Nhưng đó chính
là tiếng nói của Thượng đế.
Bạn nói:
"Tôi không đi đâu cả. Tại sao cần bản đồ? Cứ ở đây bây giờ không đủ
sao?"
Chính bởi vì bạn
hỏi câu hỏi này mà bạn vẫn còn cần tới bản đồ: câu hỏi là câu hỏi về bản đồ. Nếu
bạn đã hiểu tôi, không còn câu hỏi nào nữa. Thế thì cái gì có đó để được hỏi? Bạn
có thể hỏi gì về ở đây và bây giờ? Mọi việc hỏi đều là hỏi về các mục tiêu ở
đâu đó khác, lúc khác chỗ khác.
Câu hỏi thứ ba:
Osho kính yêu, tôi đã xây dựng gia
đình hai mươi năm nay thế mà cảm giác "Tại sao cô ấy không thể nào hiểu nổi?"
vẫn cứ có đó. Và thế rồi tôi chưa bao giờ thấy cô ấy trong đời mình, và thế rồi
tôi lại thấy mình đang trong tuần trăng mật, và rồi... Tâm trí tôi trở nên điên
rồ!
Tâm trí bao giờ
cũng trở nên điên rồ - đó là cách thức của tâm trí. Tâm trí là một luồng, nó
liên tục thay đổi; nó không là một cho bất kì hai khoảnh khắc kế tiếp nào, mỗi
khoảnh khắc lại một khác. Vâng, khoảnh khắc này bạn cảm thấy rằng bạn chưa từng
gặp vợ mình trong cả cuộc đời, bạn chưa hề gặp cô ấy, mặc dầu bạn đã sống cùng
cô ấy cả hai mươi năm ròng. Khoảnh khắc khác bạn lại thấy mình đang trong kì
trăng mật - bạn đã thấy vẻ đẹp của cô ấy, vẻ duyên dáng của cô ấy, vui vẻ, cốt
lõi bên trong nhất của cô ấy - và rồi điều đó trôi qua. Và cảnh trí cứ thay đổi.
Tâm trí rất khó
nắm giữ. Nó liên tục không tỉnh táo, nó không thể dừng lại ở bất kì đâu. Nó
không có khả năng đứng lại; nó là một luồng. Với tâm trí mọi thứ đều giống thế
này: khoảnh khắc này bạn hạnh phúc, khoảnh khắc khác bạn bất hạnh; khoảnh khắc
này bạn vui vẻ thế, khoảnh khắc khác bạn lại buồn bã thế... nó cứ như thế, bánh
xe tâm trí cứ liên tục chuyển vận. Khoảnh khắc này cái nan hoa này đang trên đỉnh,
khoảnh khắc khác nan hoa khác đã tới đỉnh, và nó cứ tiếp diễn theo cách này. Đó
là lí do tại sao ở phương Đông chúng ta gọi nó là luân hồi, cái bánh xe. Thế giới
là cái bánh xe, nó cứ chuyển mãi - cùng một bánh xe, quay mãi, quay mãi và nó
không ổn định dù chỉ một khoảnh khắc.
Nó tựa như cuốn
phim: nếu phim dừng một thoáng chốc, bạn có thể thấy được màn ảnh. Nhưng phim cứ
chuyển cảnh và nó chuyển nhanh đến mức bạn mê mải về nó, bị bận tâm về nó đến mức
bạn không thể thấy được màn ảnh. Và màn ảnh là thực tại. Hình ảnh được chiếu
lên chỉ là giấc mơ. Tâm trí cứ phóng chiếu.
Tôi đã từng
nghe...
Một triệu phú
đi vào bưu điện và thấy đôi vợ chồng già đang đứng tại quầy để rút tiền hưu tuổi
già. Ông ta đang trong tâm trạng phấn khởi; ông ta cảm thấy rất thương hại cho
đôi vợ chồng già và ông ta nghĩ họ đáng được hưởng một tuần nghỉ ngơi để biết tới
vẻ đẹp và vui vẻ cuộc sống... ông ta đang trong tâm trạng từ thiện. Tiến tới chỗ
họ ông nói, "Hai ông bà có muốn nghỉ một tuần tại khu nhà tôi không? Tôi sẽ
tặng cả hai ông bà một thời gian tuyệt diệu."
Tốt, hai ông bà
nhận lời, và thế là triệu phú đưa họ về ngôi nhà mình trong chiếc xe Roll, và
như đã hứa, ông ta thấy rằng họ đã có một kì nghỉ sung sướng thực sự với đồ ăn
ngon, ti vi mầu và nhiều thứ đồ xa hoa mà họ chưa từng bao giờ mơ ước có được.
Đến cuối tuần ông ta bước vào thư viện nơi ông già đang tận hưởng thời gian
thanh bình với một cốc rượu và hút xì gà. "Thế nào," ông ta hỏi,
"ông tận hưởng được chứ?"
"Quả là
có," ông già đáp. "Nhưng tôi có thể hỏi ông một điều được
không?"
"Tất nhiên
rồi," nhà triệu phú trả lời.
"Vậy
thì," ông già nói, "người đàn bà già đã ngủ cùng tôi cả tuần kia là
ai vậy?"
Đây là tình huống
của những người đã sống với vợ mình, với chồng mình suốt cuộc đời. Ai là người
đàn bà bạn đã cùng đã ngủ trong suốt hai mươi năm qua? Có những khoảnh khắc bạn
cảm thấy bạn biết. Có những khoảnh khắc bỗng nhiên có bức Trường thành Trung Quốc,
đen tối, mờ đục - bạn không thể thấy được cái gì, bạn không biết người xa lạ
này ở đây là ai cả.
Mọi hiểu biết của
chúng ta đều hời hợt; chúng ta vẫn còn là những người xa lạ. Bạn có thể ngủ với
người đàn bà trong suốt hai mươi năm - điều đó cũng chẳng gây khác biệt gì lắm,
các bạn vẫn còn là những người xa lạ. Và lí do là ở chỗ bạn thậm chí không biết
đến cả bản thân mình, làm sao bạn có thể biết về người khác được? Đấy là điều
không thể được, bạn hi vọng vào điều không thể được. Bạn thậm chí không biết về
chính mình! Bạn không biết người mà bạn đang là và bạn đã ở đây trong sự tồn tại
từ vĩnh hằng. Hàng triệu kiếp bạn đã từng ở đây mà bạn vẫn không biết bạn là
ai, vậy thì nói gì về hai mươi năm?
Và làm sao bạn
có thể biết về người kia, người đàn bà thật xa xôi với bạn? Bạn không thể đi
vào trong giấc mơ của cô ấy, bạn không thể đi vào trong ý nghĩ của cô ấy, bạn
không thể đi vào trong ham muốn của cô ấy - làm sao bạn có thể biết về bản thể
cô ấy? Thậm chí giấc mơ bạn cũng không thể biết được. Bạn có thể ngủ cùng con
người đàn bà đó trong hai mươi năm nhưng cô ấy mơ giấc mơ của cô ấy, bạn mơ giấc
mơ của bạn; tính chủ quan của các bạn vẫn còn là các thế giới tách biệt.
Ngay cả khi bạn
làm tình với người đàn bà và ôm cô ấy trong vòng tay, liệu bạn có thật sự ôm
người đàn bà đang có đó hay là bạn đang ôm giữ chỉ một tưởng tượng, một phóng
chiếu, một bóng hình? Bạn có thật sự ôm giữ người đàn bà thật trong vòng tay
mình hay chỉ là một hình ảnh tâm trí, một bóng ma? Bạn có yêu người đàn bà hiện
đang có đó, hay bạn có ý tưởng nào đó rằng bạn yêu và bạn tìm những ý tưởng ấy
được phản ánh trong người đàn bà này? Khi có hai người trên giường, cảm giác của
tôi là bao giờ cũng có bốn người: hai bóng ma nằm ngay giữa hai người - sự
phóng chiếu của người đàn bà về người chồng và sự phóng chiếu của người chồng về
người vợ.
Không phải ngẫu
nhiên mà chồng cứ cố gắng thay đổi vợ theo một lí tưởng nào đó, còn vợ thì cứ
thay đổi - cố gắng ít nhất cũng để thay đổi - chồng theo lí tưởng nào đó. Đấy
là hai bóng ma. Bạn không thể chấp nhận người đàn bà như cô ấy đang thế, chứ
gì? Bạn có nhiều cải biến cần làm, nhiều thay đổi. Và nếu như điều đó thực sự
có thể được... nếu một ngày nào đó Thượng đế xuống thế giới này và nói,
"Thôi được. Bây giờ tất cả mọi người vợ đều được phép thay đổi chồng theo
ý mình," hay "Tất cả mọi người chồng đều được phép thay đổi vợ theo ý
mình," thì điều gì sẽ xảy ra, bạn có biết không? Thế giới sẽ chỉ đi tới chỗ
phát rồ. Nếu đàn bà được phép thay đổi chồng mình thì bạn sẽ thấy không còn đàn
ông nào còn lại để bạn có thể nhận ra được. Mọi người già sẽ biến mất. Nếu chồng
được phép thay đổi vợ mình thì không đàn bà nào ở đây còn như cô ấy hiện thế nữa.
Và bạn có cho là bạn sẽ hạnh phúc không? Bạn sẽ không thể hạnh phúc được, bởi
vì thế thì người đàn bà mà bạn đã thay đổi và làm phù hợp với mẫu hình lí tưởng
của mình sẽ không còn hấp dẫn với bạn nữa; cô ấy sẽ không có điều bí ẩn trong
cô ấy nữa.
Nhìn vào cái ngớ
ngẩn này của tâm trí, cái yêu cầu của tâm trí - yêu cầu kiểu tự tử. Nếu bạn có
thể thay đổi được chồng mình và bạn thực sự trở thành đủ quyền năng để thay đổi
anh ta hoàn toàn thì bạn có còn yêu người đàn ông đó nữa không? Anh ta sẽ chỉ
là cái gì đó do bạn gắn lại. Anh ta sẽ không còn gì bí ẩn nữa, anh ta sẽ không
có tâm hồn, anh ta sẽ không có bất kì sự toàn vẹn nào của riêng mình, và anh ta
sẽ không có gì để bạn khám phá nữa. Bạn sẽ mất ham thích, bạn sẽ chán anh ta; đấy
sẽ chỉ là "người rởm." Còn thích thú gì? Thích thú nảy sinh chỉ vì có
cái gì đó chưa biết cần được khám phá, một bí ẩn, một khêu gợi thách thức bạn
đi vào cái chưa quen thuộc.
Điều đầu tiên:
bạn còn chưa biết tới chính mình, làm sao bạn có thể biết về vợ mình được? -
không thể được. Bắt đầu bằng việc biết về chính mình đi. Và đây là cái đẹp của
nó: cái ngày bạn biết về chính mình, bạn sẽ biết tất cả. Không chỉ vợ bạn, bạn
sẽ biết về toàn bộ sự tồn tại; không chỉ con người, mà cả cây cối, chim chóc và
muông thú, cả từng hòn đá và dòng sông, rặng núi. Bạn sẽ biết tất cả bởi vì bạn
hàm chứa tất cả; bạn là tiểu vũ trụ.
Và một cái đẹp
khác, một kinh nghiệm đáng ngạc nhiên khác, là ở chỗ khoảnh khắc bạn biết về
chính mình, điều bí ẩn lại không kết thúc. Trong thực tế lần đầu tiên điều bí ẩn
trở thành mênh mông. Bạn biết, ấy vậy mà bạn biết rằng nhiều thứ có đó để được
biết. Bạn biết, ấy vậy mà bạn còn biết rằng tri thức này chẳng là gì cả. Bạn biết,
ấy vậy mà biên giới lại xa ra. Bạn chỉ đi vào trong đại dương tri thức, bạn
chưa bao giờ đạt tới bờ bên kia.
Khoảnh khắc đó
toàn bộ sự sống là điều bí ẩn: vợ bạn, con bạn, bạn bè bạn. Và tri thức đó
không phá huỷ điều kì diệu, không phá huỷ bài thơ cuộc đời; tri thức đó làm tang
thêm chất thơ cuộc đời, điều ảo thuật, điều kì diệu, điều bí ẩn.
"Tôi đã
xây dựng gia đình hai mươi năm nay thế mà cảm giác "Tại sao cô ấy không thể
nào hiểu nổi?" vẫn cứ còn đó."
Bạn có hiểu bản
thân mình không? Bạn có không làm những việc để rồi sau đó lại hối hận về việc
đó không? Và bạn nói, "Tôi đã làm điều đó mặc dù tôi không muốn." Bạn
có hiểu bản thân mình không? Bạn có làm mọi thứ qua hiểu biết không? Khi ai đó
đánh bạn và bạn trở nên giận dữ, bạn có trở nên giận dữ với hiểu biết không?
Hay chỉ bởi vì người đó đã nhấn vào một nút của bạn?
Tri thức của bạn
về chính mình hời hợt làm sao... nó cũng tựa như là người lái xe, người lái một
chiếc xe. Vâng, người đó có biết vài thứ: người đó có thể xoay tay lái, người
đó có thể điều chỉnh chân ga, người đó có thể đổi cần số, người đó có thể chuyển
khớp li hợp, người đó có thể dùng phanh - có thế thôi. Bạn có cho là người đó
biết mọi điều về chiếc xe không? Cái ẩn dưới nắp ô tô là điều không được biết tới
chút nào, và đó mới là chiếc xe thật; đó là nơi hành động xảy ra, đó là nơi sự
việc thực xảy ra. Còn điều người đó đẩy và kéo chẳng là gì khác hơn ngoài các
nút bấm. Chẳng chóng thì chầy mọi thứ đều biến mất khỏi chiếc xe. Chúng phải biến
mất, chúng rất nguyên thuỷ - tay lái này, bộ li hợp này, bộ phanh này. Chúng phải
biến mất, chúng không còn cần nữa; máy tính có thể là mọi thứ. Và rồi ngay cả đứa
trẻ con cũng có thể lái xe - thực sự không cần bằng nữa.
Nhưng bạn có hiểu
điều gì xảy ra bên trong không? Khi bạn nhấn vào một nút và đèn điện bật sáng,
bạn có hiểu về điện không? Bạn chỉ biết cách ấn vào nút, đấy là tất cả những gì
bạn biết.
Tôi đã nghe một
câu chuyện ...
Khi lần đầu
tiên thành phố Vienna có điện, một người bạn của Sigmund Freud tới thăm ông ta.
Anh này chưa bao giờ thấy điện. Ban đêm Freud để người đó lại trong phòng để
nghỉ. Người bạn rất lo âu: người đó chưa bao giờ thấy điện và người đó không thể
tìm được cách tắt đèn. Người đó đã thử rất nhiều cách - người đó đứng lên giường,
người đó cố thổi tắt ngọn đèn, nhưng người đó không thể tìm ra được cách nào để
thổi tắt nó. Mà người đó thì lại sợ phải quay lại hỏi Freud bởi vì như thế
thì hoá ra quá đần. "Những người này sẽ nghĩ thế
nào đây ... mình thậm chí không thể thổi tắt được ngọn đèn à? Mình thậm chí lại
không biết đến cả điều ấy à?" Điều ấy có vẻ quá dốt nát. Còn người đó thì
mới từ một làng nhỏ tới cho nên người ta sẽ cười, và như thế là không tốt. Cho
nên người đó bọc ngọn đèn lại bằng chiếc khăn rồi đi ngủ.
Người đó chẳng
thể ngủ ngon được; chốc chốc người đó lại nghĩ về điều đó: chắc phải có cách
nào đây ... Người đó nhỏm dậy; chốc chốc lại thử ... mà đèn vẫn cứ sáng và thật
khó mà ngủ được. Nhưng còn hơn cả ngọn đèn là điều châm chọc, liên tục châm chọc,
rằng "Mình không biết đến cả một điều nhỏ nhặt như thế này sao?"
Sáng hôm sau,
khi Freud hỏi anh ta, "Anh ngủ ngon chứ?" thì người bạn trả lời,
"Mọi sự tốt lành cả. Phải mỗi tội tôi phải hỏi ông: làm sao tắt được ngọn
đèn này?"
Còn Freud nói,
"Dường như là anh không biết về điện tí gì cả. Lại đây. Ngay trên tường là
công tắc; anh ấn vào công tắc và đèn sẽ tắt."
Thế rồi người
dân làng này nói, "Đơn giản thế thôi à!
Bây giờ thì tôi
biết điện là gì rồi."
Nhưng bạn có biết
điện là gì không? Bạn có biết giận dữ là gì không? Bạn có biết tình yêu là gì
không? Bạn có biết hạnh phúc là gì, vui vẻ là gì không? Bạn có biết buồn là gì
không? Bạn chẳng biết gì cả. Bạn không biết đến bản thân mình. Bạn không biết về
tâm trí mình. Bạn không biết đến bản thể bên trong của mình. Bạn không biết
cách toàn bộ cuộc sống xảy ra. Từ đâu? Từ đâu cơn giận kéo tới? Từ đâu vui vẻ
kéo tới? Từ đâu...? Khoảnh khắc này bạn cảm thấy lễ hội đến thế mà khoảnh khắc
tiếp bạn lại sẵn sàng tự tử.
"Tại sao
cô ấy không thể nào hiểu nổi?" - cái cảm giác đó ...
Về vợ bạn thì
điều đó là tự nhiên. Làm sao bạn có thể hiểu được cô ấy? Bạn thậm chí còn chưa
hiểu được tâm trí mình. Ngày bạn hiểu được tâm trí mình và bản thể mình thì bạn
cũng hiểu được mọi tâm trí và mọi người, bởi vì luật cơ bản là một. Nếu bạn có
thể hiểu chỉ một giọt nước biển, bạn đã hiểu được tất cả biển khơi - quá khứ,
hiện tại, tương lai - trên trái đất này, trên các hành tinh khác, bởi vì một
khi bạn đã hiểu rằng đó là HO thì bạn đã hiểu được nước. Bất kì đâu có nước, nó đều là HO. Một khi bạn đã
hiểu được cơn giận của mình, bạn hiểu được mọi cơn giận của mọi con người, cả quá khứ, hiện tại lẫn tương
lai. Nếu bạn đã hiểu được bản năng dục của mình, bạn cũng hiểu được mọi dục.
Xin đừng có cố
hiểu người khác, điều ấy không phải là cách thức. Cố hiểu bản thân mình, đấy mới
là cách thức. Bạn là vũ trụ thu nhỏ. Trong bạn là toàn bộ bản đồ của sự tồn tại.
Câu hỏi thứ tư
Osho kính yêu, tôi yêu chồng nhưng
tôi ghét dục, và điều đó tạo ra xung khắc. Liệu dục có phải là thú tính không?
Có đấy. Nhưng
con người cũng là con vật - nhiều phần con vật như bất kì con vật nào khác.
Nhưng khi tôi nói rằng con người là con vật, tôi không hàm ý rằng con người kết
thúc với thú tính; người đó có thể nhiều hơn con vật, người đó cũng có thể kém
hơn con vật. Đó là niềm vinh quang của con người, là tự do và nguy hiểm, phiền
não và cực lạc. Con người có thể thấp kém hơn con vật, và con người cũng có thể
cao hơn thiên thần. Con người có tiềm năng vô hạn. Con chó vẫn là một con chó:
nó luôn chỉ là một con chó. Nó được sinh ra là chó và nó sẽ chết là chó. Con
người có thể trở thành một phật, và con người cũng có thể trở thành một Adolf
Hitler nữa. Cho nên con người rất mở về cả hai phía - người đó có thể sa ngã. Bạn
có thấy con vật nào nguy hiểm hơn con người, điên dại hơn con người không?
Nghĩ về một cảnh:
năm mươi nghìn con khỉ ngồi trong sân vận động, giết trẻ con, ném chúng vào lửa.
Bạn nghĩ gì về chúng? Hàng nghìn trẻ con bị ném vào lửa... Một ngọn lửa lớn
đang bùng cháy ở giữa sân vận động, và năm mươi nghìn con khỉ thích chí, nhảy
múa, còn trẻ con đang bị ném vào lửa - con cái của chính chúng. Bạn sẽ nghĩ gì
về những con khỉ này? Bạn không nghĩ rằng lũ khỉ này đã phát điên à? Nhưng điều
này đã xảy ra trong loài người. Ở Carthage điều đó đã xảy ra: năm mươi nghìn
người thiêu trẻ con. Họ thiêu ba trăm đứa trẻ một lúc xem như đồ cúng cho thượng
đế của họ - những đứa con riêng của họ!
Nhưng quên
Carthage đi, việc ấy lâu quá rồi. Adolf Hitler đã làm gì trong thế kỉ này? Tất
nhiên, đây là thế kỉ tân tiến hơn nhiều, cho nên Adolf Hitler có khả năng làm
những việc lớn hơn những điều đã làm ở Carthage. Ông ta đã giết hàng triệu người
Do thái; hàng nghìn người bị tống vào buồng hơi ngạt một lúc. Và hàng trăm người
đứng trông ở bên ngoài theo dõi thông qua các tấm gương phản chiếu. Bạn nghĩ gì
về những người này? Kiểu người nào đây...? Người ta đang bị đầu độc, bị thiêu
cháy, hoá hơi, còn những người khác thì đứng nhìn? Bạn có thấy loài vật nào làm
những điều như vậy không?
Trong suốt ba
nghìn năm loài người đã trải qua năm nghìn cuộc chiến tranh - giết chóc, giết
chóc và giết chóc. Và bạn gọi dục là thú tính? Con vật chưa bao giờ làm những
việc gì "thú tính" hơn con người. Và bạn nghĩ con người không phải là
con vật?
Con người là
con vật. Và ý tưởng con người không phải là con vật chỉ là một trong những chướng
ngại cho trưởng thành của bạn. Cho nên bạn cứ cho là mình không phải là con vật,
và rồi bạn dừng trưởng thành. Thừa nhận đầu tiên phải là thế này, rằng
"tôi là con vật và tôi phải tỉnh táo và phải vượt ra ngoài nó."
Điều đó đã xảy
ra...
Một người viết
thư cho một khách sạn thôn quê ở Irland để hỏi liệu con chó của anh ta có được
phép ở đó không. Anh ta nhận được câu trả lời sau:
Thưa ông ấy,
Tôi đã từng kinh doanh khách sạn trên ba mươi năm nay. Chưa
bao giờ tôi phải mời cảnh sát tới để tống khứ một con chó vô trật tự vào buổi
sáng. Không con chó nào dám gửi một cái séc giả tới tôi. Không bao giờ một con
chó dám để chăn màn cháy bởi hút thuốc. Tôi chưa bao giờ thấy khăn tắm của
khách sạn trong va li của một con chó. Con chó của ông được hoan nghênh đấy.
T.B. Nếu nó có thể đảm bảo cho ông thì ông cũng có thể tới
được!
Con vật đẹp đẽ,
dù chúng là gì; chúng hoàn toàn hồn nhiên. Con người rất tinh ranh, rất tính
toán, rất xấu xí. Con người có thể còn xuống thấp hơn con vật, bởi vì con người
có thể vươn cao hơn con người, cao hơn cả thần.
Con người có tiềm
năng vô tận: người đó có thể là người thấp nhất mà người đó cũng có thể là người
cao nhất. Người đó có toàn bộ các bậc thang trong bản thể mình, từ bậc đầu tiên
tới bậc cuối cùng.
Cho nên điều đầu
tiên tôi muốn nói với bạn: Đừng gọi dục là thú tính, bởi vì dục có thể chỉ là
thú tính - điều đó là có thể - nhưng không nhất thiết là như vậy. Nó có thể
vươn cao hơn: nó có thể trở thành tình yêu, nó có thể trở thành lời nguyện. Điều
đó tuỳ thuộc ở bạn. Dục trong bản thân nó chẳng là cái gì tựa như một thực thể
cố định; nó chỉ là khả năng. Bạn có thể tạo ra nó theo ý mình, như bạn muốn.
Đó chính là
toàn bộ thông điệp của Mật tông: dục có thể trở thành samadhi. Đó là tầm nhìn của
Mật tông: dục có thể trở thành samadhi, thông qua dục cực lạc tối thượng có thể
đi vào bạn.
Dục có thể trở
thành cây cầu giữa bạn và điều tối thượng.
Bạn nói:
"Tôi yêu chồng nhưng tôi ghét dục, và điều đó gây ra xung khắc."
Làm sao bạn có
thể yêu chồng mình mà lại ghét dục? Bạn lại chơi chữ rồi. Làm sao bạn có thể
yêu chồng mình mà lại ghét dục được?
Cố hiểu điều đó
đi. Khi bạn yêu người đàn ông, bạn cũng muốn cầm tay anh ta nữa. Khi bạn yêu
người đàn ông đôi khi bạn còn muốn ghì chặt anh ta nữa. Khi bạn yêu người đàn
ông bạn không chỉ muốn nghe tiếng anh ta, bạn còn muốn thấy mặt anh ta nữa. Khi
bạn chỉ nghe thấy tiếng người mình yêu, người đó đang ở xa, âm thanh là không đủ;
khi bạn thấy anh ta bạn được thoả mãn hơn. Khi bạn chạm vào anh ta, chắc chắn bạn
còn được thoả mãn hơn nữa. Khi bạn nếm trải anh ta, chắc chắn bạn còn được thoả
mãn hơn nữa. Dục là gì? Nó chỉ là sự gặp gỡ của hai năng lượng sâu sắc.
Bạn phải mang
điều kiêng kị nào đó trong tâm trí, điều cấm đoán. Dục là gì? Chỉ là hai người
gặp nhau ở điểm tối đa - không chỉ cầm tay nhau, không chỉ ghì chặt thân thể
nhau, mà còn xâm nhập vào vương quốc năng lượng của nhau. Tại sao bạn phải ghét
dục? Tâm trí bạn chắc phải đã bị ước định bởi những mahatma, cái gọi là những
người tôn giáo, người đã đầu độc toàn bộ loài người, đã đầu độc chính nguồn gốc
trưởng thành của bạn.
Tại sao bạn phải
ghét? Nếu bạn yêu người đàn ông của mình, bạn sẽ muốn chia sẻ toàn bộ con người
mình với anh ta; không có nhu cầu ghét. Còn nếu bạn ghét dục, bạn đang nói điều
gì vậy? Bạn đơn giản nói rằng bạn muốn người đàn ông ấy lo chuyện tài chính của
bạn, lo chuyện nhà cửa, đem về cho bạn ô tô và áo lông. Bạn muốn dùng người đàn
ông ấy ... và bạn gọi đó là tình yêu sao? Còn bạn thì không muốn chia sẻ cái gì
với người ấy.
Khi bạn yêu, bạn
chia sẻ tất cả. Khi bạn yêu, bạn không có bất kì bí mật nào. Khi bạn yêu, bạn
có trái tim để mở hoàn toàn, bạn sẵn sàng với người kia. Khi bạn yêu, bạn sẵn
sàng đi với anh ta cả xuống địa ngục nếu anh ấy đi xuống địa ngục.
Nhưng điều này
xảy ra. Chúng ta đều là các chuyên gia lão luyện trong dùng từ ngữ: chúng ta
không muốn nói rằng chúng ta không yêu, cho nên chúng ta làm cho có vẻ như là
mình yêu và mình ghét dục. Dục không phải là tất cả tình yêu, điều đó đúng;
tình yêu còn nhiều hơn dục, điều đó đúng - nhưng dục lại chính là nền tảng của
nó. Vâng, một ngày nào đó dục sẽ tan biến đi, nhưng ghét dục thì không phải là
cách làm nó tan biến đi. Ghét nó chỉ là cách kìm nén nó, và bất kì cái gì bị
kìm nén đều sẽ tìm ra cách này hay cách khác để thoát ra.
Xin đừng cố trở
thành sư hay ni. Nghe câu chuyện này.
Các ni cô coi
sóc một trại trẻ mồ côi, một hôm Mẹ bề trên triệu tập ba cô gái đẫy đà vừa mới
bị bỏ rơi và nói, "Bây giờ các con tất cả đều đang đi vào thế giới tội lỗi
lớn và ta phải cảnh báo trước các con chống lại một số tụi đàn ông. Có những
tên đàn ông sẽ mua đồ uống cho con, đưa con vào phòng, cởi quần áo con và làm
những điều không thể nói ra được với con. Rồi chúng sẽ cho con hai hay ba đồng
và con bị đuổi đi, con bị hư hỏng!"
"Xin lỗi mẹ,
Mẹ tôn kính," cô gái đẫy đà hơn cả nói, "mẹ nói những người đàn ông độc
ác đó làm điều ấy với chúng con rồi lại còn cho chúng con những ba đồng nữa kia
à?"
"Đúng, con
thân yêu ạ. Sao con lại hỏi vậy?
"Thế này mẹ
ạ, các linh mục chỉ cho chúng con táo thôi."
Nhớ lấy, dục là
tự nhiên. Người ta có thể vượt ra bên ngoài nó, nhưng không phải qua kìm nén.
Và nếu bạn kìm nén nó, chẳng chóng thì chầy bạn sẽ tìm ra cách khác để bầy tỏ
nó, một loại hư hỏng nào đó nhất định sẽ đi vào; bạn sẽ phải tìm ra cái thay thế
nào đó. Và cái thay thế đó thì chẳng ích chút nào; chúng không có ích, chúng
không thể có ích được. Và một khi một vấn đề tự nhiên đã bị biến chất theo cách
mà bạn quên mất nó, và nó đã sủi bọt lên ở đâu đó khác thành một thứ thay thế
thì bạn có thể tiếp tục tranh đấu với cái thay thế đó, nhưng điều đó cũng chẳng
ích lợi chi.
Tôi đã từng
nghe...
Một người lạ bước
vào một toa tầu chạy ở vùng ngoại ô, trong đó đã có sẵn hai người đang ngồi. Một
trong họ có cử chỉ rất kì cục - anh ta cứ gãi gãi mãi khuỷu tay mình. Việc gãi
khuỷu tay này thu hút người lạ cho đến khi người gãi đó xuống tàu.
"Anh bạn
anh chắc phải đau buồn lắm," anh ta nói với người kia.
"Quả thế;
anh ta đã uống quá liều thuốc."
"Tôi không
nói về thuốc, tôi đang nói về việc gãi hiện tại thôi."
"Đúng, phải
đấy, thuốc mà. Anh thấy đấy, anh ta là người rất tôn giáo và là người phục vụ
quần chúng nữa, và chính việc gãi khuỷu tay ấy chỉ là sự thay thế."
Nhưng thay thế
chẳng bao giờ có ích cả; chúng chỉ tạo ra hư hỏng, ám ảnh. Cứ tự nhiên nếu một
ngày nào đó bạn muốn vượt ra ngoài tự nhiên. Tự nhiên, đó là yêu cầu đầu tiên.
Tôi không nói rằng không có gì lớn hơn tự nhiên; có cái tự nhiên còn cao hơn -
đó là toàn bộ thông điệp của Mật tông. Nhưng hãy thật sự ở trên đất bằng nếu bạn
thực sự muốn vươn cao trên bầu trời.
Bạn không thấy
cây cối đó sao? Chúng bắt rễ trong đất, và khi chúng càng bắt rễ sâu hơn thì
chúng lại càng vươn cao hơn. Chúng càng muốn vươn cao hơn, chúng càng phải cắm
rễ sâu hơn vào lòng đất. Nếu cây muốn chạm tới các vì sao thì cây sẽ phải đi
sâu xuống chạm tới chính địa ngục - đó là con đường duy nhất.
Bắt rễ trong
thân thể mình đi nếu bạn muốn trở thành linh hồn. Bắt rễ trong dục nếu bạn thực
sự muốn trở thành người yêu. Vâng, năng lượng càng được chuyển vào trong tình
yêu, càng ít có nhu cầu về dục, nhưng bạn không ghét nó, bạn phải kìm nén dục;
chỉ thế thì tham vọng mới có năng lượng, bằng không bạn sẽ không có năng lượng
nào. Chính khách phải kìm nén dục; chỉ thế thì người đó mới có thể xô về New
Delhi. Năng lượng dục là cần, năng lượng dục bị kìm nén là cần, giận dữ lớn là
cần. Bất kì khi nào bạn kìm nén dục, bạn đều giận dữ với toàn thế giới; bạn có
thể trở thành nhà cách mạng vĩ đại. Mọi nhà cách mạng nhất định đều bị kìm nén
về dục.
Trong một thế
giới tốt đẹp hơn, dục sẽ đơn giản, tự nhiên, được chấp nhận không có kiêng kị,
cấm đoán nào, chính trị sẽ biến mất và sẽ không có các nhà cách mạng nữa. Sẽ
không có nhu cầu. Khi một người kìm nén dục, người đó trở thành quá gắn bó với
tiền bạc; người đó phải đặt năng lượng dục của mình vào đâu đó. Bạn chẳng từng
thấy có những người giữ lệnh phiếu vài trăm rupi cứ như là họ đang chạm vào người
yêu của mình sao? Bạn chẳng thấy cùng sự thèm khát trong mắt họ đó sao? Nhưng
điều này là xấu xí. Ôm người đàn bà với tình yêu sâu sắc là đẹp đẽ; ôm giữ lệnh
phiếu trăm rupi với thèm khát chỉ là điều xấu xí. Đấy là sự thay thế.
Bạn không thể
đánh lừa con vật.
Ghét không phải
là mối quan hệ đúng với bất kì điều gì. Ghét đơn giản chỉ chứng tỏ rằng bạn
đang sợ hãi, ghét đơn giản chỉ biểu lộ rằng đang có nỗi sợ lớn bên trong bạn.
Ghét đơn giản chỉ bày tỏ rằng sâu bên dưới bạn vẫn bị hấp dẫn. Nếu bạn ghét dục,
năng lượng của bạn sẽ bắt đầu chuyển tới một chỗ nào đó khác. Năng lượng phải
chuyển đi.
Con người, nếu
người đó kìm nén dục, trở thành nhiều tham vọng hơn. Nếu bạn thực sự muốn là
người tham vọng,
Một người đàn
ông vào vườn bách thú và mang theo đứa con; anh ta muốn chỉ cho đứa con xem khỉ
ở đó. Đứa con rất thích thú, nó chưa bao giờ thấy khỉ. Họ đi vào đó - nhưng chẳng
có con khỉ nào cả. Cho nên anh ta mới hỏi người coi vườn bách thú, "Có
chuyện gì thế này? Khỉ đâu hết cả rồi?"
Người coi vườn
bách thú nói, "Bây giờ là mùa tình yêu, cho nên chúng nó đã đi vào trong lều
rồi."
Người đàn ông
này rất thất vọng. Trong nhiều tháng anh ta đã cố đem đứa con lại, họ đã du
hành một chặng đường xa - và bây giờ lại là mùa tình yêu! Cho nên anh ta hỏi,
"Nếu chúng tôi ném hạt dẻ, liệu chúng có ra không?"
Còn người coi
vườn bách thú thì trả lời, "Ông cứ thử xem sao"
Nhưng tôi nghĩ
con người có thể đi ra đấy, nếu chúng ta ném hạt dẻ. Con người phải đi ra. Người
coi vườn bách thú lầm. Khỉ sẽ không ra, điều đó là chắc chắn. Nếu bạn cho chúng
tiền, chúng sẽ không tới, chúng sẽ nói, "Ông cứ giữ lấy tiền, mùa tình yêu
đang diễn ra! Giữ lấy tiền ông ạ." Còn nếu bạn nói, "Chúng tao có thể
làm mày thành tổng thống Ấn Độ," chúng sẽ nói, "Ông cứ giữ lấy cái chức
tổng thống của ông, mùa tình yêu đang diễn ra!"
Nhưng con người,
nếu bạn làm cho người đó thành tổng thống, người đó có thể giết cả người yêu của
mình; nếu phải thiêu sống, người đó cũng làm. Đó là những điều thay thế. Bạn
không thể lừa phỉnh được con vật.
Tôi đã từng
nghe...
Một bà cô có một
con vẹt luôn luôn lặp lại, "Tôi muốn chọc! Tôi muốn chọc!" Cô ta cảm
thấy hơi khó chịu cho tới khi một người bạn đã có gia đình giải thích cho cô điều
đó nghĩa là gì. Thế là cô ấy trở nên rất cảnh giác. "Mình yêu quí con chim
đó, nhưng mình sẽ phải tống khứ nó đi bằng không cha xứ sẽ chẳng bao giờ ghé
thăm nữa," cô ấy nói.
Nhưng người bạn
nhiều kinh nghiệm hơn của cô thì lại nói, "Thôi được, nếu bạn thực sự yêu
quí nó thì bạn cho nó cái mà nó mong mỏi nhất, một con vẹt cái; thế thì nó sẽ
không còn tiếp tục nói câu ấy mọi lúc nữa."
Thế là bà cô đi
tới hiệu chim, nhưng người chủ hiệu lại nói, "Không, tôi không thể làm gì
ngay bây giờ được. Không con vẹt cái nào lại tới vào mọi mùa cả, thưa cô. Nhưng
tôi có thể bán cho cô một con cú cái với giá rất hời."
Có cái gì đó
còn hơn không, cho nên bà cô tống con cú vào chiếc chuồng vẹt và mong đợi hồi hộp.
"Tôi muốn
chọc! Tôi muốn chọc!" con vẹt vẫn nói. "Ôôô -ôôô!" con cú cái
nói.
"Không phải
mày, mày là đồ quái vật lồi mắt!" con vẹt nói. "Tao không thể đứng cạnh
đứa đàn bà đeo kính!"
Cái thay thế sẽ
không có tác dụng. Con người vẫn đang sống với những thứ thay thế. Dục là tự
nhiên, tiền là phi tự nhiên. Dục là tự nhiên; quyền lực, danh vọng, kính trọng,
đều phi tự nhiên. Nếu bạn thực sự muốn ghét cái gì đó, ghét tiền bạc, ghét quyền
lực, ghét danh vọng đi. Tại sao lại ghét tình yêu?
Dục là một
trong những hiện tượng đẹp nhất trên thế giới. Tất nhiên, là cái thấp nhất, điều
đó đúng, nhưng cái cao hơn phải đi qua cái thấp hơn: hoa sen nở ra từ bùn đen.
Bạn đừng ghét bùn; bằng không làm sao bạn có thể giúp bùn làm lộ ra hoa sen?
Giúp cho bùn, chăm sóc bùn để cho hoa sen được lộ ra. Chắc chắn hoa sen vươn xa
khỏi bùn đến mức bạn thậm chí không thể quan niệm được có bất kì mối quan hệ
gì. Nếu bạn thấy bông sen, bạn không thể tin được rằng nó nảy sinh từ bùn -
nhưng thực nó sinh ra từ bùn; đó là là một cách diễn đạt của bùn.
Linh hồn thoát
ra từ thân thể, tình yêu thoát ra từ dục. Dục là với thân thể, tình yêu là điều
tâm linh. Dục giống như bùn, tình yêu giống như hoa sen. Nhưng không có bùn thì
không thể có hoa sen được. Cho nên đừng ghét bùn.
Toàn bộ thông
điệp của Mật tông thực đơn giản; nó rất khoa học và nó rất tự nhiên. Thông điệp
đó là nếu bạn thực sự muốn vượt ra ngoài thế giới, hãy đi vào thế giới một cách
sâu sắc, hoàn toàn tỉnh táo, hoàn toàn nhận biết.
Và câu hỏi cuối cùng:
Osho kính yêu, tôi có nhiều câu hỏi,
nhưng mỗi lần lại có một tiếng nói bên trong tôi bảo rằng, "Chớ có hỏi - tự
tìm ra cho mình." Nhưng bây giờ điều đó quá nhiều, bởi vì tôi không biết
tiếng nói này tới từ đâu.
Câu hỏi này là
từ Dharma Chetana. Bạn không nhận ra giọng nói của tôi sao?
Xem tiếp – Quay về Mục lục